Người nông dân - một hình ảnh quen thuộc, gắn liền với lịch sử và văn hóa Việt Nam. Họ là những con người chân chất, lam lũ, quanh năm gắn bó với ruộng đồng, tạo ra hạt lúa, củ khoai, mang đậm hơi thở của làng quê đất Việt.
Cùng VOH đến với những bài thơ về người nông dân hay nhất trong bài viết dưới đây.
Thơ về người nông dân hay nhất
Từ bao đời nay, hình ảnh người nông dân gắn liền với những cánh đồng lúa chín vàng, những vườn cây trái sai trĩu quả và những thửa ruộng xanh mướt. Họ là những người lao động cần cù, chịu khó, thầm lặng đóng góp cho đất nước nguồn lương thực dồi dào và phát triển nền nông nghiệp nước nhà.
Sau đây là những bài thơ về người nông dân hay nhất mà VOH chọn lọc.
Làm ruộng (Nguyễn Khuyến)
Mấy năm làm ruộng vẫn chân thua,
Chiêm mất đằng chiêm, mùa mất mùa.
Phần thuế quan Tây, phần trả nợ,
Nửa công đứa ở, nửa thuê bò.
Sớm trưa dưa muối cho qua bữa,
Chợ búa trầu chè chẳng dám mua.
Cần kiệm thế mà không khá nhỉ,
Bao giờ cho biết khỏi đường lo?
Người nông dân Việt Nam (Thanh Huynh)
Muôn đời rồi, và muôn đời tiếp nối
Vẫn thấy người nông dân, sớm tối trên đồng
Vẫn có em… má đỏ… môi hồng
Cười khúc khích, mồ hôi nồng hương đất
Vẫn chàng trai cần cù… chân chất
Bao bão giông không để đánh mất mình
Sống chứa chan; trọn nghĩa, vẹn tình
Luôn gắn bó bên hình cây lúa.
Người nông dân dạy con (Huỳnh Thanh An)
Nhắn gửi con hiền trí mẫn khai
Ngoan nghe tía dạy ít lời này
Thương dân học hỏi gầy nguồn tốt
Mến nước tìm tòi dựng lực hay
Mốt nọ nguy thời cảnh biển Bắc
Mai chiều biến thế giữa trời Tây
Tiền nhân bản lĩnh muôn đời vậy
Diệt hết thằng gian đuổi giặc bầy.
Chuyện người nông dân (Nguyễn Thành Công)
Nông dân khổ lắm ai ơi
Vườn rau, ao cá, sương rơi cánh đồng
Giàu sang phú quý đâu mong
Ruộng sâu chiêm trũng quen lòng bàn chân
Một đời lam lũ, chuyên cần
Vạn phần vất vả vẫn thân phận nghèo
Hóa rồng… mơ ước đẳng đeo
Vũ môn cá chép vượt đèo nhọc thân
Nông dân… vẫn mãi… nông dân
Cho dù cố gắng đứng gần…xe sang
Dẫu cho có dát bằng vàng
Nông dân… khổ nỗi… vẫn hoàn… nông dân.
Phận nhà nông (Nguyễn Lâm)
Ra trường không có việc làm
Uổng công cha mẹ phải cam phận sầu
Ra trường xin việc được đâu!
Thôi thì về lại nông sâu làm đồng.
Cưỡi trâu chăn thả thong dong
Thợ cày ưng ý lấy chồng luôn thôi.
Giờ thì chạy việc chẳng rồi
Nhà tiền không có ai ngồi đợi trông?
Lùa trâu rong thả ngoài đồng
Tìm anh cày giỏi lấy chồng là xong.
Bao năm cha mẹ hoài mong
Giờ thì em chỉ trả công thế này.
Số em trời định như vầy
Thôi thì bằng cấp xếp ngay cất vào.
Đời người nông dân (Thiên Gia Bảo)
Được mùa giá rẻ như cho
Đến khi đắt đỏ lại lo mất mùa
Bần nông khổ cực dư thừa
Quanh năm dãi nắng dầm mưa giữa trời…
Gà gáy đã phải dậy rồi
Ra đồng cho kịp vụ thời thâm canh
Cố gom góp chút để giành
Nuôi con ăn học trưởng thành khôn ngoan
Xây mái nhà ở cho sang
Để mùa bão lũ kinh hoàng khỏi lo
Hàng trăm thứ việc nhỏ to
Đều trông chờ cả vào kho ruộng vườn…
Thu nhập chỉ có một nguồn
Mà chi tiêu cả chặng đường bao la
Nhọc nhằn không quản nhưng mà
Cả đời chắt cóp được là bao nhiêu…!
Nông dân tiền mấy khi nhiều
Vài ba trăm triệu là điều trong mơ
Đến khi chân chậm mắt mờ
Của chìm của nổi chỉ là… áo nâu.
Thơ về người nông dân ngắn gọn
Sau đây là những bài thơ về người nông dân ngắn gọn, súc tích trong câu chữ nhưng đong đầy tình cảm mà VOH chọn lọc gửi đến bạn.
Hạnh phúc nhà nông (Nguyễn Văn Thái)
Vầng dương rọi chiếu xóa màn đêm
Lã chã mồ hôi nắng sối thêm
Mờ mắt đường cày xa tít tắp
Góc bờ khói thuốc thả làn êm.
Nỗi lòng người nông dân (Bong Bóng Biển)
Bao người hiểu được cái nghề nông
Cực khổ quanh năm chốn ruộng đồng
Sáng thuốc chiều phân ê ẩm cẳng
Be bờ đắp đập… rã rời hông.
Êm mùa chú bác lòng vui vẻ
Thất vụ bà con nợ chất chồng
Cứ mãi rầu lo… hằn nét mặt
Bao người hiểu được cái nghề nông.
Nghề nông (Trọng Nghĩa)
Làm ruộng vất vả có ai hay
Mồ hôi nắng cháy theo luống cày
Nhổ cỏ bón phân bơm nước tưới
Xịt thuốc thăm đồng lắm đắng cay
Một năm hai vụ cứ miệt mài
Đi về sớm tối vẫn hăng say
Chỉ mong thuận mùa vui được giá
Thỏa dạ ấm no những tháng ngày.
Đi cấy (Khuyết danh)
Cấy lúa ai nào chỉ cắm không
Công chăm sớm tối để bông hồng
Còng lưng vất vả khi thời vụ
Mỏi gối đau tay lúc xuống đồng.
Bác nông dân (Phương Hoa)
Chúng ta có đủ cơm ăn
Ấy là nhờ bác nông dân cấy cày
Nắng mưa bác chẳng ngừng tay
Làm việc suốt ngày, bác vẫn vui tươi.
Gái nhà nông (Nguyễn Lâm)
Thân gái nhà nông tuổi má hồng
Việc nhà, ruộng rẫy chẳng ai trông
Nương đồi cỏ mọc không người xới
Cống rãnh ao tù chẳng thợ thông
Mấy lượt bạn cày qua hỏi giúp
Nhiều lần thợ xới ngõ làm không
Má em luyến tiếc không trao ruộng
Để mỗi mình em việc áng đồng.
Con gái nhà nông (Nguyên Hữu)
Gió kể gì
Về cô gái nhà nông
Xinh đáo để
Mà vẫn chưa lấy chồng
Bố mẹ bảo
Quả bom này chậm nổ
Xịt thì toi
Mà nổ kêu… to đùng
Em ngượng ngùng
Ngúng nguẩy, xí xị môi
“Không lấy chồng
Còn lâu con mới lấy”
Bố mẹ cười
“Giống bà ngày xưa đấy
Ứ ừ đâu
Rồi lại giục cưới mau”
Em bước vội
Mà tai lại níu sau
Muốn nghe chuyện
Tình yêu và đám cưới
Thật buồn cười
Cơn gió thổi… chuyện buôn…
Giúp gia đình (Cẩm Chi Châu)
Em là con gái nhà nông
Sáng nay em vẫn ra đồng gieo cây
Nắng lên má ửng hây hây
Khói chiều xa tưởng áng mây xuân về
Em là con gái nhà quê
Em về giúp mẹ chẳng chê nhà nghèo
Về nhà thái chuối băm bèo
Gánh phân bỏ ruộng chăm heo chăm gà
Mỗi khi nghỉ học về nhà
Ruộng nương cày cuốc thật là vui vui
Lau rừng bố vác em gùi
Hương rừng phảng phất thơm mùi quê hương
Dù ai đi khắp bốn phương
Quê hương thắm đượm tình thương quê nhà
Cơm thơm cà muối đậm đà
Thêm công bớt việc mới là con ngoan.
Thơ người nông dân đặc sắc
Thơ về người nông dân thường sử dụng những hình ảnh quen thuộc trong đời sống nông thôn như: cánh đồng lúa, con trâu, con bò, cày bừa, cấy hái, gặt hái,... Chính vì vậy mà những câu thơ về người nông dân dưới đây sẽ mang đến cảm giác gần gũi, thân thuộc, mang đậm hơi thở quê nhà.
Nhà nông (Nguyễn Quang Long)
Bao năm vất vả với nghề nông
Giá rét lạnh căm vẫn ra đồng
Cố gắng nhanh tay cho kịp vụ
Mạ thời quá lứa lại bỏ không
Cảnh nghèo khốn khó lên lận đận
Chỉ nhìn hạt thóc để mong trông
Ông trời không may cho phận bạc
Mất mùa tất cả lại về không..
Cảnh nhà nông (Nguyễn Quang Long)
Ai người thấu được cảnh nhà nông
Lặng lẽ ngày đêm khổ chất chồng
Những bận mưa dầm ê ẩm gối
Bao lần nắng hạn rã rời hông
Rầy đen ruộng mất mùa hoa quả
Bể vụ cà dưa lũ trắng đồng
Dẫu cả đời lo rầu tím mặt
Nhưng rồi tất thảy vẫn hoài công.
Mùa này bội thu (Phạm Quyết)
Xanh xanh bãi cò bay thẳng cánh
Lúa trên đồng nặng gánh người dân
Cho ra hạt gạo trắng ngần
Như dòng sữa mẹ nuôi dần lớn khôn.
Mùa này gặt nghe đồn được vụ
Để đêm về giấc ngủ bình an
Nhà nông cơm trắng canh tràn
Nụ cười hớn hở lúa vàng bội thu.
Từ lúc cấy thầy u khó nhọc
Thầy đi cày u cuốc ruộng phơi
Giờ thì lúa đã thu rồi
Từng hạt cơm trắng mồ hôi sức người.
Một hạt gạo cho đời sức sống
Người dân nghèo năng động cần lao
Vụ này vui siết biết sao
Lúa thì vàng óng đầy bao khắp nhà.
Đi cày (Phạm Hổ)
Chuối xanh một quả
Cắm bốn chân tre
Thành con trâu đực
Nhìn giống giống ghê!
Hai ngọn cờ ngô
Làm cây cày nhỏ
Đem ra giữa ngõ
Buộc trâu đi cày
Trâu ơi, gắng đi
Cày cho xong ruộng
Chiều tà về sớm
Cất chuồng cho trâu
Vắt! vắt! đi nào
Sao trâu chậm thế?
Trâu mệt rồi ư?
Chúng mình nghỉ nhé!
Bóng mát ngõ trưa
Thả trâu ăn cỏ
Bé nằm ngủ quên
Tóc hiu hiu gió…
Đồng lúa (Nguyễn Quang Vinh)
Trên mảnh đất phù sa
Bé say sưa ngắm nghía
Những dãy núi mờ sương
Những đồng lúa vàng ươm
Rì rào trong nắng sớm
Các cô bác nông dân
Đang bắt sâu tát nước
Cho hạt thóc căng tròn
Thành gạo để bé ăn.
Thơ về người nông dân trong Cách mạng
Thơ về người nông dân trong Cách mạng vang vọng hình ảnh người nông dân - lớp người lao động đông đảo, đóng vai trò to lớn trong công cuộc giải phóng dân tộc.
Bóng chiều đồng quê (Đan Dương)
Đồng ngô gió hát rì rào
Hương thơm gió thoảng ngạt ngào chân mây
Lá xanh ngô bắp thân gầy
Nâng niu che chở mấy thời nông dân
Trời cao mây bạc trắng ngần
Ruộng sâu mấy bác nông dân làm đồng
Góc ruộng em bé cười trông
Mấy anh trâu béo mấy em bò gầy
Hăm hăm gặm cỏ vui vầy
Bụng no căng dạ miệng cười câu ca
Men theo hạt nắng đường xa
Dạt dào một dải núi là quê hương
Trông theo hút bóng tà dương
Cuối con đường đất hoàng hôn gọi chiều
Hàng tre tóc thả mỹ miều
Giang tay ngóng đợi người yêu sớm về.
Bác nông dân (Nguyễn Văn Thái)
Bác Sáu
áo xanh bạc
vá vải nâu
quần cộc lửng
đùi gụ nâu
Chiều gió lộng
đi cắt tóc
bác cắt trọc
Xuống cầu ao
nước xanh bèo
hai tay bác vục
Nước trong
nước mát
lòng bác hát
xoa xoa đầu trọc
xong rồi
vuốt vuốt
Bác cười
mắt nheo nheo
hàm răng đen
loá nắng chiều
Bác hát…
Bài ca vỡ đất (Hoàng Trung Thông)
Chúng ta đoàn áo vải
Sống cuộc đời rừng núi bấy nay
Ðồng xanh ta thiếu đất cày
Nghe rừng lắm đất lên đây với rừng
Tháng ngày ta góp sức chung
Vun từng luống đất cuốc từng gốc cây
Ðường xa ta tới đây
Trên đồi cây khát nắng
Giữa hai dòng suối vắng
Ðoàn ta vui cấy cày
Bàn tay lao động
Ta gieo sự sống
Trên từng đất khô
Bàn tay cần cù
Mặc dù nắng cháy
Khoai trồng thắm rẫy
Lúa cấy xanh rừng
Hết khoai ta lại gieo vừng
Không cho đất nghỉ, không ngừng tay ta
Suối chảy quanh ta
Tiếng suối ngân nga
Hoà theo gió núi
Ta đào mương mở suối
Tuổi ta là những tuổi đấu tranh
Cho dù bạc áo nông binh
Vẫn còn vỡ đất cấy xanh núi đèo
Chim reo trong lá
Hòn đá cheo leo
Chúng ta một lớp người nghèo
Giữa chiều nắng gió
Ðào cây cuốc cỏ
Tỉa đỗ trồng khoai
Ngày còn dài
Còn dai sức trẻ
Cuốc càng khoẻ
Càng dễ cày sâu
Hát lên! Ta cuộc cho mau
Nhanh tay ta cuốc ta đào đất lên
Bàn tay ta làm nên tất cả
Có sức người sỏi đá cũng thành cơm.
Nhớ (Hồng Nguyên)
Lũ chúng tôi
Bọn người tứ xứ,
Gặp nhau hồi chưa biết chữ
Quen nhau từ buổi “Một hai”
Súng bắn chưa quen,
Quân sự mươi bài
Lòng vẫn cười vui kháng chiến
Lột sắt đường tàu,
Rèn thêm đao kiếm,
Áo vải chân không,
Đi lùng giặc đánh.
Ba năm rồi gửi lại quê hương.
Mái lều gianh,
Tiếng mõ đêm trường,
Luống cày đất đỏ
Ít nhiều người vợ trẻ
Mòn chân bên cối gạo canh khuya
Chúng tôi đi
Nắng mưa sờn mép ba lô,
Tháng năm bạn cùng thôn xóm.
Nghỉ lại lưng đèo
Nằm trên dốc nắng.
Kì hộ lưng nhau ngang bờ cát trắng.
Quờ chân tìm hơi ấm đêm mưa.
Đằng nớ vợ chưa?
Đằng nớ?
Tớ còn chờ độc lập
Cả lũ cười vang bên ruộng bắp,
Nhìn o thôn nữ cuối nương dâu.
Chúng tôi đi mang cuộc đời lưu động,
Qua nhiều nơi không nhớ hết tên làng.
Đã nghỉ lại rất nhiều nhà dân chúng
Tôi nhớ bờ tre gió lộng
Làng xuôi xóm ngược mái rạ như nhau
Có nắng chiều đột kích mấy hàng cau.
Có tiếng gà gáy xóm,
Có “Khai hội, yêu cầu, chất vấn!”
Có mẹ hiền bắt rận cho những đứa con xa.
Trăng lên tập hợp hát om nhà.
Tôi nhớ
Giường kê cánh cửa,
Bếp lửa khoai vùi
Đồng chí nứ vui vui,
Đồng chí nứ dạy tôi dăm tối chữ,
Đồng chí mô nhớ nữa,
Kể chuyện Bình – Trị – Thiên,
Cho bầy tôi nghe ví,
Bếp lửa rung rung đôi vai đồng chí
Thưa trong nớ hiện chừ vô cùng gian khổ,
Đồng bào ta phải kháng chiến ra ri.
Đêm đó chúng tôi đi
Nòng súng nghiêng nghiêng,
Đường mòn thấp thoáng…
Trong điếm nhỏ,
Mươi người trai tráng,
Sờ chuôi lựu đạn.
Ngồi thổi nùn rơm
Thức vừa rạng sáng.
Nhìn trời sương nhẩm bước chúng tôi đi
Chúng tôi đi nhớ nhất câu ni:
Dân chúng cầm tay lắc lắc:
“Độc lập nhớ rẽ viền chơi ví chắc!”
Thăm lúa (Trần Hữu Thung)
Mặt trời càng lên tỏ
Bông lúa chín thêm vàng
Sương treo đầu ngọn gió
Sương lại càng long lanh.
Bay vút tận trời xanh
Chiền chiện cao cùng hót
Tiếng chim nghe thánh thót
Văng vẳng khắp cánh đồng
Đứng chống cuộc em trông
Em thấy lòng khấp khởi
Bởi vì em nhớ lại
Một buổi sớm mai ri
Anh tình nguyện ra đi
Chiền chiện cao cùng hót
Lúa cũng vừa sẫm hột
Em tiễn anh lên đường
Chiếc xắc mây anh mang
Em nách mo cơm nếp
Lúa níu anh trật dép
Anh cúi sửa vội vàng
Vượt cánh đồng tắt ngang
Đến bờ ni anh bảo
“Ruộng mình quên cày xáo
Nên lúa chín không đều
Nhớ lấy để mùa sau
Nhà cố làm cho tốt”
Xa xa nghe tiếng hát
Anh thấy rộn trong lòng
Sắp đến chỗ người đông
Anh bảo em ngoái lại
Cam ba lần ra trái
Bưởi ba lần ra hoa
Anh bước chân đi ra
Từ ngày đầu phòng ngự
Bước qua kỳ cầm cự
Anh có gửi lời về
Cầm thư anh mân mê
Bụng em chừ phấp phới
Anh đang mùa thắng lợi
Lúa em cũng chín rồi
Lúa tốt lắm anh ơi
Giải thi đua em giật
Xòe bàn tay bấm đốt
Tính cũng bốn năm ròng
Ai cũng bảo đừng mong
Riêng em thì vẫn nhớ
Chuối đầu vườn đã lổ
Cam đầu ngõ đã vàng
Em nhớ ruộng nhớ vườn
Không nhớ anh răng được
Mùa sau kề mùa trước
Em vác cuốc thăm đồng
Lúa sấy hạt nặng bông
Thấy vui vẻ trong lòng
Em mong ngày chiến thắng.
Dọn về làng (Nông Quốc Chấn)
Mẹ! Cao – Lạng hoàn toàn giải phóng
Tây bị chết bị bắt sống hàng đàn
Vệ quốc quân chiếm lại các đồn
Người đông như kiến, súng dày như củi.
Sáng mai về làng sửa nhà phát cỏ,
Cày ruộng vườn, trồng lúa ngô khoai
Mấy năm qua quên tết tháng Giêng, quên rằm tháng bảy,
Chạy hết núi lại khe, cay đắng đủ mùi
Nhớ một hôm mù mịt mưa rơi
Cơn gió bão trên rừng cây đổ
Cơn sấm sét lán sụp xuống nát cửa
Ðường đi lại vắt bám đầy chân.
Súng nổ kia! Giặc Tây lại đến lùng.
Từng cái lán, nó đốt đi trơ trụi,
Nó vơ hết áo quần trong túi
Mẹ địu em chạy tót lên rừng
Lần đi trước, mẹ vẫy gọi con sau lưng
Tay dắt bà, vai đeo đẫy nải
Bà lòa mắt không biết lối bước đi.
Làm sao bây giờ: ta phải chống!
Giặc đã bắt cha con đi, nó đánh,
Cha chửi Việt gian, cha đánh lại Tây
Súng nổ ngay đì đùng một loạt,
Cha ngã xuống nằm lăn trên mặt đất
Cha ơi: cha không biết nói rồi…
Chúng con còn thơ, ai nuôi ai dạy?
Không ai chống gậy khi bà cụ qua đời!
Mẹ ngồi khóc, con cúi đầu cũng khóc.
Sợ Tây nghe, mẹ dỗ “nín”, con im.
Lán anh em rải rác không biết nơi tìm
Không ván, không người đưa cha đi cất.
Mẹ tháo khăn phủ mặt cho chồng,
Con cởi áo liệm thân cho bố;
Mẹ con đưa cha đi nằm một chỗ
Máu đầy tay, trên mặt nước tràn…
Mày sẽ chết! Thằng giặc Pháp hung tàn
Băm xương thịt mày, tao mới hả.
Hôm nay Cao – Bắc – Lạng cười vang
Dọn láng, rời rừng, người xuống làng
Người nói cỏ lay trong ruộng rậm
Con cày mẹ phát, ruộng ta quang.
Ðường cái kêu vang tiếng ô tô.
Trong trường ríu rít tiếng cười con trẻ.
Mờ mờ khói bếp bay trên mái nhà lá.
Mặc gà gáy chó sủa không lo,
Ngày hai bữa rau ta có muối.
Ngày hai buổi không tìm củ pấu, củ nâu
Có bắp xay độn gạo no lâu,
Ðường ngõ từ nay không cỏ rậm,
Trong vườn chuối, hổ không dám đến đẻ con
Quả trên cành không lo tự chín tự rụng,
Ruộng sẽ không thành nơi máu chảy từng vũng.
Bộ đội đỡ phải đi thung lũng núi rừng,
Ra đường xe, hát nói ung dung
Từng đoàn người dắt lá cây tiến bước
Súng bên vai, bao gạo buộc bên vai,
Chân đi có giày không sợ nẻ
Trên đầu có mũ che nắng mưa.
Mặt trời lên sáng rõ rồi mẹ ạ!
Con đi bộ đội, mẹ ở lại nhà,
Giặc Pháp, giặc Mỹ còn giết người cướp của trên đất nước ta.
Ðuổi hết nó đi, con sẽ về trông mẹ.
Trên đây là tuyển tập những bài thơ về người nông dân hay nhất mà VOH chọn lọc gửi đến bạn. Với nội dung sâu sắc, hình ảnh gần gũi và ngôn ngữ giản dị, thơ ca về người nông dân đã góp phần phản ánh hiện thực đời sống, ca ngợi phẩm chất tốt đẹp của người lao động, đặc biệt là những người làm nghề nông.
Đừng quên theo dõi voh.com.vn - mục Sống đẹp để cập nhật liên tục những kiến thức mới nhất, hấp dẫn nhất.