Khi xe máy rơi vào tình trạng "khan hàng - nhảy giá"
Thời gian vừa qua, thị trường xe máy lên cơn "sốt" khi giá xe tăng chóng mặt. Nhiều hãng xe luôn ở trong tình trạng khan hàng. Thậm chí, nhiều đại lý còn không dám nhận thêm cọc vì không biết khi nào hàng mới về trở lại.
Cụ thể nhất là tình trạng "khan hàng - nhảy giá" của dòng xe Honda Vision. Theo đó, hiện nay nhiều người muốn mua các dòng xe tay ga của Honda như Vision, Air Blade hay SH... buộc phải đặt cọc trước với mức giá bán tại các cửa hàng có sự chênh lệch lớn với mức giá đề xuất từ hãng.
Đến thời điểm hiện tại, để sở hữu một chiếc Honda Vision, khách hàng phải chi ra xấp xỉ 60 triệu đồng.
Không chỉ riêng với nhãn hiệu Honda, theo một nhân viên kinh doanh tại cửa hàng Yamaha Town Cầu Giấy (Hà Nội) cho hay, Yamaha Janus cũng đang thiếu hàng, rất nhiều khách hỏi mua nhưng đến xe trưng bày cũng không còn: “Nếu khách hỏi mua, cửa hàng phải điện về kho xem còn hàng theo đúng yêu cầu hay không mới dám hứa”.
Theo ông Trịnh Mai Lâm, Trưởng phòng Marketing, Yamaha Motors Việt Nam thừa nhận tình trạng khan hàng. Trong đó, một số mẫu xe tay ga như Janus hay Latte, lượng sản xuất không đủ đáp ứng nhu cầu khách hàng. Tình trạng xe máy khan hàng diễn ra từ đầu năm 2022. Tính từ đầu năm, sản lượng xe máy sản xuất của Yamaha đã sụt giảm khoảng 15% do thiếu linh kiện để lắp ráp.
Vì sao nên nỗi
Nói về lý do xe máy khan hàng, tăng giá, theo đại diện Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương), sở dĩ thị trường xe máy khan hàng, giá tăng cao là bởi giá xăng dầu - nguyên vật liệu đầu vào tăng cao và thiếu chip để sản xuất, lắp ráp xe máy.
Theo vị này, hiện Việt Nam chưa sản xuất được chip, mà chủ yếu nhập từ các nước Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, trong đó phần lớn nhập từ Trung Quốc.
Trung Quốc thực hiện chính sách "Zero COVID", nên nhiều nhà máy phải sản xuất cầm chừng, thậm chí đóng cửa, đây là diễn biến được vị đại diện cho rằng, đã ảnh hưởng lớn đến nguồn cung chip của cả ngành công nghiệp ôtô, điện tử, xe máy toàn cầu…
Do đó, tình trạng khan hiếm xe máy do thiếu chip vẫn sẽ phụ thuộc vào diễn biến sản xuất của Trung Quốc.
Cũng theo vị đại diện Cục Công nghiệp, ngành công nghiệp xe máy tại Việt Nam hiện có đến 80-90% là doanh nghiệp FDI.
"Thị trường và sức mua lớn, nên các hãng xe máy như Honda, Yamaha đều tự lắp ráp và lôi kéo hệ thống các nhà cung ứng của họ từ nước ngoài sang Việt Nam", vị này nói và cho biết thêm, cũng có nhiều doanh nghiệp Việt Nam cung cấp phụ tùng xe máy, nhưng chủ yếu là những mảng đơn giản, còn những bộ phận phức tạp như động cơ thì chưa làm được…
Việt Nam hỗ trợ ngành xe máy ra sao?
Theo vị đại diện, trong chính sách các ngành công nghiệp hỗ trợ được ưu tiên phát triển (theo Nghị định 111) gồm 6 nhóm ngành là: Dệt may, da giầy, điện tử, cơ khí, ôtô, công nghệ cao. Tức là, không có riêng chính sách cho ngành xe máy, mà Bộ Công Thương sẽ nghiên cứu, đề xuất, ban hành chính sách chung cho ngành cơ khí chế tạo, trong đó có những phần liên quan đến ngành xe máy…
Việc hỗ trợ trực tiếp cho ngành xe máy đang được thực hiện dưới góc độ đào tạo. Bộ Công Thương đang phối hợp với một số doanh nghiệp lớn như Samsung, Honda, Toyota để tổ chức đào tạo, cải tiến về sản xuất, quy trình quản lý, quản lý chất lượng về quy trình sản xuất… Nếu có doanh nghiệp nào có thể cải thiện được năng lực sản xuất, chuỗi giá trị sản phẩm, thì sẽ xem xét, hướng dẫn sản xuất sản phẩm cho ngành ôtô. Tuy nhiên, vị này cũng nhấn mạnh: "Quá trình còn lâu dài, vì yêu cầu ngành ôtô cao hơn xe máy nhiều".
